De Leegstandswet onderscheidt grofweg: woonruimte in gebouwen, te koop staande woningen, en, sloop- en renovatiewoningen. Op 1 juli 2013 zijn de mogelijkheden voor het tijdelijk verhuren met leegstandsvergunning voor deze type woonruimte verruimd. Daarmee wordt verder afgeweken van het dwingende huurrecht voor huurders van woonruimte.
Geen maximum huurprijsbescherming voor te koop staande woningen volgens de Leegstandwet
Voor tijdelijke verhuur van een woning die te koop staat, geldt niet langer een maximumhuurprijs op basis van het woonwaarderingsstelsel. De eigenaar mag de huurprijs op grond van de Leegstandswet zelf vaststellen. Ook de mogelijkheid van huurder om vanwege de hoogte of de kwaliteit van de woning naar de huurcommissie te gaan, vervalt voor die woningen. Verder mag de gemeente geen eisen in de leegstandsvergunning stellen, die niet uit de Leegstandswet volgen.
Verlenging van maximale duur volgens de Leegstandwet
De Leegstandwet ging uit van vergunningverlening voor de duur van 2 jaar, te verlengen met telkens maximaal een jaar. De totale duur van de vergunning bedraagt maximaal 5 jaar. Nu is het voor sloop- en renovatiewoningen mogelijk te verlengen naar een maximale duur van 7 jaar.
Voor tijdelijk te verhuren woonruimte in gebouwen, zoals kantoren, hotels, bejaardenhuizen, verpleeg- en ziekenhuizen en scholen is de maximale duur tot 10 jaar verlengd. De investeringen voor ombouw c.q. transformatie zijn daarmee gemakkelijker terug te verdienen.
In het geval voor gebruik als woonruimte een tijdelijke ontheffing van het bestemmingsplan is verleend, wordt de vergunning voor dezelfde duur verleend (met een maximum van 10 jaar). Een nog lopende leegstandsvergunning hoeft niet meer te worden verlengd, maar geldt alsnog voor de duur van de ontheffing van het bestemmingsplan.
Dezelfde woonruimte meerdere keren verhuren
Nu is het mogelijk hetzelfde gebouw of dezelfde woning meerdere malen tijdelijk te verhuren. Als voorwaarde wordt gesteld dat het gebouw of de woning voor een periode van tenminste 5 jaar door de eigenaar is bewoond of zonder leegstandsvergunning is verhuurd. Het lijkt erop dat 5 jaar tussen het einde van de duur van de eerst verleende leegstandvergunning en de aanvraag van de nieuwe moet zitten om weer voor de maximale tijdelijke duur tijdelijk te kunnen verhuren. Dit ongeacht hoelang de eerste periode van verhuur met leegstandsvergunning heeft geduurd.
Nieuw ontstane situatie van leegstand
In de wetstoelichting is als voorbeeld gegeven dat een woning die op enig moment bestemd is voor renovatie jaren later op de nominatie voor sloop komt te staan. Het is volgens het wetsvoorstel wenselijk dat het bij een volgende periode om een daadwerkelijk nieuw ontstane situatie van leegstand gaat en dat een leegstandsvergunning pas voor de volgende periode wordt verleend als tussen de verschillende perioden een periode van tenminste 5 jaren van reguliere huur of eigenarenbewoning zit.
In het algemeen maar onder meer ook voor de eigenaar/verhuurder van een te koop staande woning kan deze voorwaarde wel eens ongunstig uitvallen. Bijvoorbeeld als een huurder ruim voor het einde van de maximaal mogelijke duur van de leegstandsvergunning vertrekt (bijvoorbeeld na acht maanden) en de eigenaar/verhuurder de vergunning niet verlengt omdat niet direct een nieuwe tijdelijke huurder voorhanden is. Dan moet –als ik het goed begrijp – eerst een periode van 5 jaar van reguliere huur (of eigenarenbewoning) verstrijken voordat een nieuwe leegstandsvergunning voor tijdelijke verhuur voor dezelfde woning is te verkrijgen. Hoe deze voorwaarde in de praktijk bij het oplossen van leegstand van gebouwen zal uitpakken is, is lastig te voorspellen.
Het blijft opletten voor verhuurder
Voor verhuurder is het nog steeds opletten geblazen dat geen reguliere huur ontstaan. Dit door de wijze van het sluiten van een huurovereenkomst en bijvoorbeeld doordat huurder na afloop van de leegstandsvergunning met goedvinden van de verhuurder blijft zitten.
De citeerwijze van dit artikel is AKSonline 2013/16 nt L.J. Smale.